Blaty kuchenne
Wybierając blat do kuchni, trzeba pamiętać, że musi się on sprawdzić w wielu rolach. Przede wszystkim służy do przygotowywania posiłków, powinien więc
być odporny na wilgoć, wysoką temperaturę oraz zarysowania. Wykorzystuje się go
też jako półkę, by spełnił to zadanie, ważna jest jego szerokość. Duża
powierzchnia blatu zawsze przyciąga wzrok, co sprawia, że jest pierwszoplanowym
elementem aranżacji wnętrza. Powinien więc współgrać ze stylem szafek, posadzką
lub innymi detalami. Pamiętajmy, że odpowiednio dobrany może „podrasować” wygląd
kuchni. Mimo mody na blaty szklane czy stalowe nadal najbardziej popularne są laminowane, a także kamienne i drewniane. Wielu zwolenników mają również
wykonane z kompozytów i konglomeratów.
CENA – PODSTAWOWE
KRYTERIUMJest punktem wyjścia przy
wyborze blatu. Może być podawana w metrach bieżących (m.b.) lub kwadratowych (m²). Niekiedy blaty są sprzedawane na sztuki, warto wówczas przed zakupem obliczyć cenę m². Wpływ na koszt ma przede
wszystkim materiał, z jakiego wykonano blat. Znaczenie ma też jego grubość,
szerokość oraz sposób wykończenia krawędzi. Do najdroższych należą wykonane z kamienia – za m.b. blatu z granitu brazylijskiego grubości 3 cm i szerokości 60
cm trzeba zapłacić np. 600 zł. Najtańsze są laminowane, koszt m.b. blatu o szerokości 70 cm wynosi ok. 80 zł. Warto sprawdzić, czy cena obejmuje docięcie
na wymiar, wycięcie otworów i pełne przygotowanie do montażu. Wycięcie otworów
pod płytę grzewczą lub zlewozmywak może kosztować ok. 90 zł, a pod baterię ok.
60 zł. Sprzedawcy mogą też oferować usługę montażu blatu – za metr trzeba zapłacić
od 50 do 60 zł, koszt razem z listwami będzie o 20-30 zł wyższy. Fachowcy
wyceniają pracę również na podstawie roboczogodzin – wynosi ok. 40-50 zł za
godzinę.
WAŻNE WYMIARYWpływ na funkcjonalność
blatów ma ich szerokość. Najczęściej stosujemy 60 cm. Jednak jeśli miejsce na to pozwala, wybierzmy szersze 70-80 cm. Najbardziej popularne laminowane mają
zazwyczaj do 120 cm szerokości, drewniane do 130 cm, a z modnego kwarcytu nawet
150 cm. Istotna jest też grubość blatu, ma ona wpływ na jego trwałość i zależy
od materiału, z jakiego go wykonano. Standardowa grubość blatów kamiennych
wynosi 2 lub 3 cm, laminowanych – 2,8 lub 3,8 cm, drewnianych 2, 3 lub 4 cm,
metalowych – ok. 4 cm. Grubość szklanych zależy od sposobu ich montażu i zazwyczaj wynosi od 10 do 15 mm. Nadal na topie są krawędzie wykończone pod kątem
prostym.
ODPORNOŚĆ NA ZARYSOWANIA
I ŚCIERANIEKażdy rodzaj blatu jest
wystawiony na zarysowania i ścieranie – przesuwamy po nim naczynia, przez
nieostrożność może być narażony na nacięcia nożem. Do najmniej podatnych na
takie działania należą blaty kamienne, a szczególnie te z granitu, który jest
materiałem twardym. Duża odporność wyróżnia konglomeraty, jednak łatwiej je
zarysować i uszkodzić niż naturalny kamień. Szczególnie konglomeraty marmurowe
szybciej się ścierają oraz tracą połysk. Wybierając blaty laminowane, decydujmy
się na te z wielowarstwową powłoką ochronną i wykończone żywicami melaminowymi.
Mają one wysoką odporność na zarysowania, a także odpryski. Wytrzymałość na
zarysowania czy obtłuczenia blatu drewnianego zależy od gatunku użytego drewna –
tylko twarde jest odporne na te czynniki. Jednak nawet gdy nie jest miękkie, lepiej
na nim nie kroić nożem, ponieważ ślady będą ciemniały i gniły. Blaty drewniane, a także laminowane są mało odporne na wysokie temperatury – to materiały palne, a gorące naczynia mogą pozostawić trwałe ślady i przebarwienia. Drewno jest również
nieodporne na plamienie, dlatego trzeba je zabezpieczyć.
WŁAŚCIWOŚCI
PRZECIWWILGOCIOWEJeśli decydujemy się na
najbardziej popularne blaty z płyty wiórowej pokrytej laminatem, to najlepszą
odporność na wilgoć mają modele wykończone laminatem HPL. Jest on zbudowany z wielu warstw tworzyw sztucznych wzmocnionych i zaimpregnowanych żywicami
syntetycznymi. Niekiedy blaty mają wykończoną tylko jedną lub dwie krawędzie, po
przycięciu są one bardziej podatne na wilgoć, dlatego należy je zabezpieczyć
listwą metalową lub akrylową, a w miejscu wycięcia otworów – silikonem. Warto
też zwrócić uwagę, czy blat jest dodatkowo od spodu pokryty folią przeciwprężną.
Kupując drewniany, zwróćmy uwagę na współczynnik skurczu. Im niższy, tym wyższa
stabilność, a tym samym większa odporność na wilgoć i zmiany temperatury, dzięki
czemu mniej się kurczy i rozsycha. Takie właściwości ma drewno bukowe, dębowe
oraz wiele gatunków egzotycznych, np. tek, iroko, mahoń lub ipe. Na działanie wody
największą odporność mają blaty granitowe, z tym zagrożeniem dobrze sobie radzą
także trawertynowe, których żłobienia zaimpregnowano żywicą epoksydową. Na
wilgoć są odporne wszystkie konglomeraty.
ODPORNOŚĆ NA TEMPERATURYWażną cechą blatów jest ich
zachowanie w kontakcie z wysokimi temperaturami oraz ogniem. Każdy kamień jest
niepalny i długo się nagrzewa, co oznacza, że blat z tego materiału sprawdzi się w pobliżu płyt gazowych i można bez obaw stawiać na nim gorące naczynia. Wśród laminowanych
najlepsze właściwości niepalne mają te z wielowarstwową powłoką ochronną i wykończone
żywicami melaminowymi, nie blakną także pod wpływem promieni słonecznych czy też
światła sztucznego. Blaty laminowane są również odporne na tłuste opary, zaplamienia
substancjami używanymi w gospodarstwie domowym, wysoką temperaturę, ścieranie, działanie
chemikaliów występujących w środkach czyszczących. Można też wybrać blat
laminowany z powłoką antybakteryjną.
PIELĘGNACJA I KONSERWACJADo utrzymania większości
rodzajów blatów wystarczą powszechnie stosowane środki czystości, np. popularne
detergenty, pod żadnym pozorem nie stosujemy rozpuszczalników. Niezależnie od
budowy, do ich pielęgnacji należy stosować miękkie ściereczki i gąbki. W przypadku laminatów trzeba uważać podczas ich pielęgnacji, zwłaszcza gdy krawędzie
nie są obłe, lecz mają przyklejone boczne laminaty. Wilgoć dostająca się w szczeliny może spowodować odspojenie się pasów okleiny. Blat drewniany nie
wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Warto zadbać o jego systematyczne olejowanie,
dzięki czemu stworzymy silniejszą warstwę ochronną. Decydując się na kamień,
pamiętajmy, że marmur jest podatny na zaplamienia – pod wpływem soku z cytryny
lub octu może się przebarwić – należy go więc przed rozpoczęciem użytkowania
zaimpregnować specjalnym preparatem. Bardzo łatwo utrzymać w czystości
kompozyty. Na gładkiej powierzchni bez widocznych spoin brud i resztki jedzenia
nie mają się gdzie gromadzić. Nie ma szczelin, w które mogłaby się dostawać
woda i wilgoć. Są nienasiąkliwe, nie mają porów sprzyjających rozwojowi
bakterii, grzybów i pleśni